Công ty phát triển lò phản ứng hạt nhân nhỏ có trụ sở tại California, Radiant, vừa công bố kế hoạch xây dựng nhà máy sản xuất máy phát điện hạt nhân di động tại Oak Ridge, Tennessee, Hoa Kỳ. Nhà máy sẽ đặt tại nơi từng là một phần của địa điểm K-27 và K-29 lịch sử, xây dựng trong Thế chiến II để làm giàu uranium.
Địa điểm này trước đây là một phần của dự án Manhattan, dự án khởi đầu kỷ nguyên hạt nhân từ 80 năm trước, giờ đây sẽ là nơi sản xuất máy phát điện hạt nhân di động đầu tiên trên thế giới. Để ghi nhận sứ mệnh đầy tham vọng và tôn vinh di sản địa điểm này, Radiant dự định đặt tên nhà máy mới của họ là R-50, công ty cho biết.
Khu đất này gần đây được mua lại từ Ban phát triển công nghiệp Oak Ridge. Việc xây dựng nhà máy dự kiến bắt đầu năm 2026. Radiant đặt mục tiêu sản xuất máy phát điện hạt nhân Kaleidos đầu tiên của công ty vào năm 2028, sau đó sẽ mở rộng quy mô để sản xuất hàng chục lò phản ứng mỗi năm trong các năm tiếp theo.
Địa điểm K-27 và K-29, từng là nơi đặt cơ sở làm giàu uranium, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới. Oak Ridge là nơi đặt một số cơ sở hạt nhân. Nhà máy khuếch tán khí Oak Ridge hoạt động cho đến cuối những năm 1980, sau đó các tòa nhà K-27 và K-29 lần lượt bị phá hủy vào năm 2016 và 2006.
Ngày nay, di sản dự án Manhattan được bảo tồn với Công viên lịch sử quốc gia dự án Manhattan, nơi lưu dấu quy mô và tác động lịch sử của các nhà máy trong thời chiến. Đài quan sát K-25 cũng đang phát triển để giúp du khách hình dung diện tích xây dựng ban đầu rộng 44 mẫu Anh và hiểu được những đóng góp của địa điểm này cho khoa học hạt nhân hiện đại.
Radiant đang phát triển sản phẩm chủ lực là lò phản ứng Kaleidos quy mô nhỏ, làm mát bằng khí nhiệt độ cao, công suất 1 MW, sử dụng lõi than chì và nhiên liệu TRISO (đẳng hướng ba cấu trúc). Máy phát điện, hệ thống làm mát, lò phản ứng và lớp chắn đều đóng gói trong một container vận chuyển duy nhất, giúp việc triển khai nhanh chóng.
Lò phản ứng Kaleidos được thiết kế để cung cấp năng lượng đáng tin cậy, an toàn và di động mà không cần tiếp nhiên liệu liên tục. Công ty hình dung máy phát điện này sẽ phục vụ nhiều ứng dụng khác nhau, từ cung cấp điện cho cộng đồng xa xôi, cơ sở hạ tầng quan trọng đến đảm bảo năng lượng cho các hoạt động quân sự và trung tâm dữ liệu.
Thành lập năm 2020, Radiant là một trong số ngày càng nhiều công ty đặt mục tiêu làm cho năng lượng hạt nhân dễ thích ứng và dễ tiếp cận hơn. Tuy nhiên, Radiant tạo nên sự khác biệt thông qua tập trung sản xuất hàng loạt lò phản ứng nhỏ, điều mà họ hy vọng sẽ giúp các máy phát điện hạt nhân nhỏ có thể triển khai dễ dàng và tiết kiệm chi phí hơn.
